Bài báo nói về cuộc tranh luận về việc liệu lịch sử có nên là môn thi bắt buộc hay môn học tự chọn trong kỳ thi tốt nghiệp trung học phổ thông. Chính phủ đã yêu cầu Bộ Giáo dục nghiên cứu và công bố kế hoạch cho kỳ thi tốt nghiệp trung học phổ thông từ năm 2025 nhằm giảm áp lực, chi phí và tạo sự đồng thuận trong xã hội.
Bộ Giáo dục đã đề xuất hai phương án cho cuộc khảo sát dư luận: Phương án 1 bao gồm 6 môn thi với 4 môn thi bắt buộc (toán học, văn học, lịch sử, ngoại ngữ) và 2 môn tự chọn (lựa chọn từ các môn học đã học ở lớp 12); Phương án 2 bao gồm 5 môn học với 3 môn thi bắt buộc (toán học, văn học, ngoại ngữ) và 2 môn tự chọn (bao gồm môn lịch sử).
Có nhiều quan điểm đã được giáo viên, giáo viên và học sinh trung học thể hiện đối với hai phương án này. Một số người cho rằng lịch sử nên là môn học bắt buộc giống như toán học, văn học và ngoại ngữ, trong khi người khác tin rằng nó nên là môn học tự chọn, cho phép học sinh lựa chọn theo định hướng sự nghiệp của họ. Kết quả khảo sát cho thấy hầu hết giáo viên và học sinh ưa thích Phương án 2 vì nó mang lại tính linh hoạt cho học sinh trong việc chọn môn thi.
Thi tốt nghiệp THPT từ năm 2025: Tranh luận số môn thi bắt buộc
Học sinh lớp 11 năm nay sẽ là lứa thí sinh đầu tiên thi tốt nghiệp THPT đổi mới.
Lịch sử nên là môn thi bắt buộc hay tự chọn?
Chính phủ vừa yêu cầu Bộ GD-ĐT sớm nghiên cứu, công bố phương án thi tốt nghiệp THPT từ năm 2025 bảo đảm gọn nhẹ, hiệu quả, thiết thực, giảm áp lực, giảm chi phí và tạo sự đồng thuận xã hội. Bộ GD-ĐT trước đó đã đưa ra 2 phương án để khảo sát ý kiến:
– Phương án 1: 6 môn thi gồm 4 môn thi bắt buộc (toán, ngữ văn, lịch sử, ngoại ngữ) và 2 môn tự chọn (trong số các môn học sinh chọn học ở lớp 12).
– Phương án 2: 5 môn gồm 3 môn thi bắt buộc (toán, ngữ văn, ngoại ngữ) và 2 môn tự chọn trong số các môn đã được học (bao gồm lịch sử). Học sinh học chương trình giáo dục thường xuyên không thi môn ngoại ngữ.
Các nhà quản lý, giáo viên và học sinh trường THPT đã bày tỏ quan điểm trái chiều về hai phương án này.
Thạc sĩ Nguyễn Viết Đăng Du, Tổ trưởng tổ lịch sử Trường THPT Lê Quý Đôn (Q.3,TP.HCM), bày tỏ: “Tôi ủng hộ phương án 1 bởi lẽ lịch sử là môn học bắt buộc như toán, ngữ văn, ngoại ngữ”. Thầy Đăng Du đồng thời đề xuất Bộ GD-ĐT nên công khai kết quả khảo sát ý kiến một cách minh bạch để khi chính thức đưa ra phương án thi tốt nghiệp THPT thì “ai cũng tâm phục khẩu phục”.
Trong khi đó, thạc sĩ Huỳnh Thanh Phú, Hiệu trưởng Trường THPT Bùi Thị Xuân (Q.1), bảo lưu quan điểm về lựa chọn phương án 2 (5 môn, trong đó lịch sử là môn tự chọn). Thạc sĩ Phú lưu ý, nếu có nhiều môn thi hơn khiến cho việc tổ chức thi tốn thêm nhiều kinh phí. Theo ông Phú, không nhất thiết lịch sử là môn thi bắt buộc thì học sinh phải thi THPT môn này.
Bên cạnh đó, ông Phú cho rằng, học sinh sẽ thoải mái hơn với phương án 2 vì các em có thể chủ động, linh hoạt trong việc lựa chọn môn thi theo định hướng nghề nghiệp, phát huy năng lực, tư duy cá nhân.
Học sinh chọn phương án nào?
Một hiệu phó trường THPT tại huyện Cần Giờ cho biết: “Ban giám hiệu đã tiến hành thăm dò ý kiến học sinh và giáo viên toàn trường về phương án thi tốt nghiệp từ năm 2025. Đương nhiên, điều dễ hiểu là học sinh chọn phương án 2 (5 môn và lịch sử là môn tự chọn)”.
“Gần như 100% giáo viên cũng chọn phương án 2. Dù lịch sử là môn thi bắt buộc nhưng nên để học sinh tự chọn vì phụ thuộc vào nguyện vọng, định hướng nghề nghiệp tương lai của các em”, hiệu phó này nói.
Còn Nguyễn Lê Song Thương (lớp 11 Trường THPT Nguyễn Thị Minh Khai, Q.3, TP.HCM), cho rằng, ngoại trừ những học sinh thật sự đam mê lịch sử và định hướng nghề nghiệp liên quan môn này thì hầu hết các bạn học sử để đối phó.
“Nếu lịch sử là môn thi bắt buộc thì em nghĩ rằng hầu hết học sinh chỉ học thuộc lòng để vượt qua kỳ thi tốt nghiệp THPT. Điều này chỉ tạo thêm áp lực cho học sinh. Vì thế, phương án 2 là lựa chọn phù hợp”, Song Thương chia sẻ.
Nhận định của Trường Việt Nam
Dựa vào nội dung cung cấp, nhóm biên tập mảng Chọn nghề của Trường Việt Nam nhận thấy có sự tranh luận giữa hai phương án về việc lịch sử có nên là môn thi bắt buộc hay tự chọn trong kỳ thi tốt nghiệp THPT.
Thầy Nguyễn Viết Đăng Du, Tổ trưởng tổ lịch sử, ủng hộ phương án 1, cho rằng lịch sử nên là môn bắt buộc như toán, ngữ văn, ngoại ngữ. Ông cũng đề nghị Bộ GD-ĐT công khai kết quả khảo sát ý kiến để tạo sự đồng thuận xã hội. Phương án 2 lại được thạc sĩ Huỳnh Thanh Phú, Hiệu trưởng Trường THPT Bùi Thị Xuân, đề xuất.
Ông cho rằng việc tổ chức nhiều môn thi sẽ tốn thêm kinh phí và không cần thiết lịch sử là môn thi bắt buộc. Ông cũng nhấn mạnh rằng phương án 2 cho học sinh linh hoạt trong việc lựa chọn môn thi phù hợp với định hướng nghề nghiệp của mỗi em.
Hiệu phó trường THPT và em học sinh Nguyễn Lê Song Thương cũng đồng ý với phương án 2 vì áp lực và thiên hướng học tập của học sinh. Nhóm biên tập mảng Chọn nghề Trường Việt Nam đánh giá, việc cho học sinh tự lựa chọn môn thi, trong đó có lịch sử, là cách tốt nhất để họ phát huy năng lực và định hướng nghề nghiệp. Tuy nhiên, để đảm bảo tính công bằng và đồng thuận xã hội, Bộ GD-ĐT nên công khai kết quả khảo sát ý kiến công chúng.
