Các bài học cho trẻ nhỏ có thể rất nhỏ bé, nhưng chúng lại mang ý nghĩa vô cùng quan trọng và lớn lên có thể thay đổi cách trẻ hiểu về công việc và bảo vệ môi trường. Dưới đây là một số ví dụ về những bài học quan trọng mà trẻ nhỏ có thể học:
Bài học sợ làm… bẩn biển từ đứa bé 2 tuổi
Vài năm trước, nhà văn Thái Bá Lợi có một cháu nội 2 tuổi sinh ra ở Mỹ. Mùa hè, cháu trở về Việt Nam thăm ông nội và cả gia đình đưa cháu ra bãi biển Mỹ Khê để tắm biển.
Cháu ban đầu còn ngại ngùng, nhưng dần quen với biển và vui vẻ chơi đùa sát bờ. Khi đến lúc về nhà, cháu vội vàng yêu cầu ba cháu đưa cháu về nhà mau chóng. Ba cháu không hiểu lý do của cháu, nhưng cũng đồng ý và đi theo nguyện vọng của cháu. Khi đến nhà ông nội, cháu chạy vào nhà vệ sinh và… đi tiểu. Rồi mới biết là cháu không muốn đi vệ sinh dưới biển vì sợ làm… bẩn biển. Vì vậy, cháu đã nín nên rồi chạy về nhà.
Tình yêu lao động từ trang trại, vườn rau, đồng lúa, vệ sinh lớp học
Khi cháu lên 3 tuổi, cháu trở lại Đà Nẵng để thăm ông nội. Do cháu chưa biết nói tốt Tiếng Việt, nên ba cháu phải đóng vai phiên dịch cho cháu. Cháu kể rằng tại Mỹ, trong mùa hè, trường mầm non cho cháu về tham gia các hoạt động trên trang trại. Cháu kể về việc ngắm các con vật như bò, heo, vịt, gà và được chạm vào quả bí ngô to. Ba cháu ngưỡng mộ những lần cháu được tham gia trải nghiệm trên trang trại vì chúng có mục tiêu giúp trẻ nhỏ làm quen với nông nghiệp, với các loài động vật và các loại rau trồng được trong trang trại. Mục đích của việc này là để trẻ nhỏ làm quen và yêu thích công việc nông trại. Dù khi lớn lên, họ có thể lựa chọn nghề nghiệp khác nhưng những cảm xúc đầu đời của chúng đối với nghề nông, với công việc lao động trên cánh đồng của nước Mỹ sẽ không bao giờ phai nhạt.
Trẻ con cần phải biết yêu lao động và trân trọng những sản phẩm được tạo ra từ công việc đó. Họ cần biết tham gia vào các hoạt động lao động như dọn dẹp lớp học, làm sạch khu vực xung quanh trường học.
Các bài học cho trẻ nhỏ đều rất nhỏ bé nhưng chúng lại mang ý nghĩa to lớn. Trẻ con khi lớn lên sẽ nhớ và dần dà nhận thức về công việc lao động và bảo vệ môi trường.
Tôi vẫn nhớ, khi tôi còn nhỏ và chuyển đến khu học xá Nam Ninh ở Trung Quốc để học cách đây một thời gian. Ngay từ năm lớp 1, chúng tôi đã tham gia vào việc làm vệ sinh lớp học, lau bảng, quét sàn. Buổi chiều, chúng tôi được hướng dẫn trồng rau, tưới cây và chăm sóc vườn rau.
Trong giai đoạn lớp 2 và lớp 3, chúng tôi đã được tham gia các công việc lao động như trong nông nghiệp. Khi chúng tôi lên lớp 4 và trở về Việt Nam, chúng tôi thường được đi cùng với bà con nông dân để thu hoạch lúa. Chúng tôi tham gia các công việc như cắt lúa, mang bao lúa và đập lúa… Những công việc nông nghiệp này chúng tôi cảm thấy rất thú vị, dù đôi khi khá vất vả. Việc mang bao lúa bằng cái gánh rất khó vì không có thời gian nghỉ giữa đường đi, nhưng chúng tôi cùng nhau vượt qua và hoàn thành.
Trường học chúng tôi chỉ học một buổi sáng và buổi chiều dành cho hoạt động ngoại khóa. Công việc lao động cũng được tính là hoạt động ngoại khóa, cùng với các hoạt động văn nghệ và thể thao. Chúng tôi không cần học đông thêm hay trừ bất kỳ môn nào.
Thế hệ chúng tôi đã được trang bị rất tốt về kỹ năng lao động và khi trưởng thành, khi tham gia cuộc chiến chống Mỹ, chúng tôi dễ dàng thích nghi với môi trường gian khó trong chiến tranh. Bởi đã từ nhỏ, chúng tôi đã trải qua những công việc lao động cùng với sức đề kháng tăng lên theo tuổi.
Thế hệ chúng tôi đã học và rèn luyện kỹ năng lao động, nhận thức về các tình huống khó khăn và giá trị của công việc lao động. “Lao động là vinh quang” có thể chỉ là một khẩu hiệu, nhưng “Lao động để nên người” mới là thực chất.
Nhận định của Trường Việt Nam:
Bài viết trên đưa ra những cảm nhận tích cực về việc rèn luyện tình yêu lao động cho trẻ nhỏ thông qua các hoạt động như trang trại, vườn rau và vệ sinh lớp học. Nhưng thực tế là việc này không chỉ có tác dụng hình thành ý thức lao động từ nhỏ mà còn giúp trẻ phát triển kỹ năng sống, như trách nhiệm, tự tin, sáng tạo và khả năng làm việc nhóm. Những hoạt động như trồng cây, chăm sóc vườn rau hay làm việc trong trang trại giúp trẻ khám phá và tìm hiểu về môi trường xung quanh, đồng thời gợi mở đam mê và quan tâm đến việc bảo vệ môi trường. Điều này hỗ trợ cho sự phát triển toàn diện của trẻ và chuẩn bị cho tương lai của chúng. Vì vậy, việc áp dụng các hoạt động lao động trong giáo dục cho trẻ nhỏ là rất quan trọng và nên được khuyến khích thực hiện.
