Trong các trường học ở Ninh Thuận và Cà Mau, một số học sinh lớp 7 và lớp 8 đã bị đình chỉ học tập sau khi đánh bạn trong lớp. Tuy nhiên, hình thức kỷ luật này gây ra nhiều tranh cãi vì khi các em bị đình chỉ, không ai quản lý và giáo dục được các em. Thay vì đình chỉ học tập, một số giáo viên đề xuất cho học sinh đến trường và thực hiện các hoạt động khác như đọc sách, trồng cây để có thể cảm hóa được các em. Quy định hiện tại của Bộ GD-ĐT cho phép tạm dừng học và áp dụng các biện pháp giáo dục khác để kỷ luật học sinh vi phạm.
Bị đình chỉ học tập và bỏ học luôn
Gần đây, tại Ninh Thuận, một nữ sinh lớp 7 Trường tiểu học-THCS Ngô Quyền đã đánh bạn và bị buộc nghỉ học 2 tuần. Tương tự, Trường THCS Phan Ngọc Hiển ở Cà Mau đã đình chỉ học tập 1 tuần đối với một nữ sinh lớp 8 có hành vi đánh bạn trong lớp học. Ngoài ra, học sinh bị đánh và những em đứng xem cũng bị khiển trách.
Sau khi các bài viết về học sinh bị đình chỉ học tập sau các vụ bạo lực học đường được đăng trên các trang tin tức, nhiều bạn đọc đã băn khoăn về hiệu quả của biện pháp kỷ luật này. Lại Quang Tấn, một bạn đọc, đã đặt câu hỏi: “Hình thức kỷ luật này có thực sự hiệu quả về tính răn đe, giáo dục hay không? Sau khi bị buộc thôi học một tuần, trẻ không theo kịp chương trình thì sao? Ai sẽ chịu trách nhiệm?”.
Vụ việc nữ sinh V.H.Y tại Trường THPT Cây Dương ở Hậu Giang bị đình chỉ học tập một năm sau khi có hành vi đánh bạn và xúc phạm giáo viên cũng gây nhiều tranh cãi. Tuy nhiên, việc kỷ luật này đã không có ý nghĩa khi nữ sinh này đã bỏ học, dù giáo viên chủ nhiệm đã đến nhà vận động em đi học lại.
Do đó, nhiều ý kiến trái chiều về hình thức kỷ luật đình chỉ học tập của học sinh đã xuất hiện. Trường học được coi như ngôi nhà thứ hai của học trò. Khi học sinh bị đình chỉ học tập, tức là đuổi trẻ ra khỏi ngôi nhà đó. Học sinh sẽ phải làm gì nếu không được đến trường? Có thể bị dụ dỗ, lôi kéo vào hành vi xấu hơn. Vì vậy, hình thức này không còn mang ý nghĩa giáo dục cho học sinh.
Học trò không được đến trường, thì các em đi đâu?
Sau hơn 30 năm công tác, thầy Đỗ Trung Lai, cựu giáo viên toán Trường THPT Tân Châu, An Giang, đã có nhiều trải nghiệm về việc giải quyết xung đột trong trường học. Theo thầy Lai, nhà trường luôn tìm giải pháp để ngăn chặn bạo lực học đường. Tuy nhiên, vì tính cách bồng bột của tuổi trẻ, người thầy cần tìm hiểu nguyên nhân dẫn đến vi phạm kỷ luật của học sinh và phân tích ai đúng, ai sai.
“Khi nhà trường đình chỉ học tập của một học sinh, đầu tiên, cha mẹ cần phải khuyên răn và dạy dỗ con của mình để con biết mình đã sai ở điểm nào và cần khắc phục lỗi gì. Tuy nhiên, có nhiều gia đình khó khăn hoặc các em bị bỏ rơi, không có ai nhắc nhở, dạy dỗ. Trong trường hợp này, nếu buộc các học sinh nghỉ học mà không có ai quản lý, các em sẽ đi đâu và làm gì trong thời gian đó?”, thầy Lai lo ngại.
Thầy Lai cho rằng cách kỷ luật phải có tính nhân văn. Học sinh vẫn được đến trường dù không được vào lớp học. Họ có thể sử dụng thư viện hay phòng tự học. Các em có thể đọc sách, viết về suy nghĩ của mình, tại sao lại vi phạm và những khát vọng của mình. Điều khó khăn đối với giáo viên là hiểu được tâm tư, tình cảm của học trò. Để thành công trong việc dạy dỗ học trò, giáo viên cần hiểu trẻ em. Thầy Lai cũng đề xuất cho học sinh đọc những cuốn sách hay, viết bài học từ sách; thậm chí tạo cơ hội trò chuyện với học sinh.
Theo thầy Lai, ngành giáo dục hiện nay đang tập trung xây dựng trường học hạnh phúc và quan tâm đến cảm xúc của học trò. Cách phạt như trên có thể làm cho học sinh không mặc cảm, tự ti trước bạn bè và giáo viên, và có thể tạo cảm hóa cho học sinh…
Đình chỉ học tập và quy định pháp lý
Thạc sĩ Phạm Thanh Tuấn, giáo viên môn giáo dục công dân Trường THCS-THPT Diên Hồng, Q.10, TP.HCM, và cũng là thành viên hội đồng bộ môn giáo dục công dân Sở GD-ĐT TP.HCM, cho biết khi học sinh vi phạm kỷ luật, hội đồng kỷ luật nhà trường sẽ xem xét và có thể kỷ luật học sinh, thậm chí đình chỉ học tập với thời hạn nhất định, theo quy định của Bộ GD-ĐT.
Theo Thông tư 32/2020/TT-BGDĐT quy định về Điều lệ trường THCS, THPT và trường phổ thông có nhiều cấp học, học sinh vi phạm khuyết điểm trong quá trình học tập và rèn luyện sẽ được giáo dục hoặc xử lý kỷ luật theo các hình thức như nhắc nhở, hỗ trợ, khiển trách, thông báo với cha mẹ, tạm dừng học tập. Các biện pháp kỷ luật này có tính hợp pháp.
Thạc sĩ Tuấn cho rằng cần có những phương pháp kỷ luật có tính nhân văn. Cần cho học sinh được giáo dục, nhắc nhở trước khi áp dụng biện pháp kỷ luật. Đối với học sinh vi phạm, có thể cho các em đọc sách liên quan đến hành vi của mình và ghi lại những bài học và cảm nhận. Ví dụ, cho học sinh đọc sách về tình yêu thương con người nếu có hành vi đánh bạn. Nếu học sinh xả rác trong trường, cho các em đi trồng cây và chăm sóc cây xanh. Đối với những trường hợp vi phạm kỷ luật quá nghiêm trọng, cần áp dụng các biện pháp nhân văn như cho học sinh tham gia các hoạt động phù hợp với khả năng của mình để không đánh mất kiến thức và tạo cảm hóa cho học sinh.
Quy định của Bộ GD&ĐT về đình chỉ học tập
Theo Thông tư 32/2020 của Bộ GD&ĐT, học sinh có thể bị tạm dừng học tập nếu vi phạm nghiêm trọng nội quy nhà trường. Tuy nhiên, cần lưu ý đến tính hiệu quả và hậu quả của biện pháp này đối với học sinh.
Nhìn chung, vấn đề đòi hỏi sự vào cuộc của gia đình, nhà trường và xã hội trong việc quản lý, giáo dục học sinh. Hy vọng sẽ có những giải pháp phù hợp, hiệu quả để định hướng cho các em, tránh đánh mất cơ hội được đến trường.
Nhận định của Trường Việt Nam:
Hình thức kỷ luật đình chỉ học tập đang nhận được sự quan tâm và tranh cãi từ dư luận. Tuy nhiên, chúng ta không thể phủ nhận rằng việc này có thể gây tác động tiêu cực đến học sinh, đặc biệt là những học sinh từ gia đình khó khăn hoặc có hoàn cảnh đặc biệt. Họ có thể bị lôi kéo vào hành vi xấu hơn và mất đi cơ hội tiếp thu kiến thức.
Phương pháp kỷ luật có lý và có tình hơn là một giải pháp khả thi. Thay vì đình chỉ học tập hoàn toàn, nhà trường có thể áp dụng cách kỷ luật nhân văn hơn như cho học sinh được tham gia các hoạt động khác, như đọc sách, viết bài, trồng cây xanh, và tư vấn tâm lý. Điều này giúp học sinh nhận ra lỗi lầm của mình và có cơ hội học hỏi và phát triển.
Đồng thời, việc tìm hiểu nguyên nhân và thông báo cho cha mẹ về hành vi vi phạm của học sinh cũng rất quan trọng. Cha mẹ cần có vai trò quan trọng trong việc giáo dục và hướng dẫn con em mình. Đồng thời, nhà trường cần áp dụng các biện pháp phối hợp giữa giáo viên, phụ huynh và học sinh để đưa ra những giải pháp phù hợp.
Việc kỷ luật không chỉ mang tính cảm quan mà còn phải tuân thủ theo quy định của Bộ GD-ĐT. Những biện pháp kỷ luật phải được đảm bảo đúng quy định và ý nghĩa giáo dục để mang lại hiệu quả thực sự.
Tóm lại, trường học là một ngôi nhà thứ hai của học sinh, vì vậy cần có những biện pháp kỷ luật nhân văn và tạo ra môi trường học tập an toàn và tích cực. Để đạt được điều này, sự hợp tác và phối hợp tốt giữa nhà trường, gia đình và học sinh là rất quan trọng.
