Dù ngành công nghệ thông tin (IT) chứng kiến sự tăng trưởng đáng kể về mức lương và tiền thưởng, Việt Nam vẫn đối mặt với tình trạng thiếu hụt trầm trọng nhân lực IT, ước tính từ 150.000 đến 200.000 lập trình viên và kỹ sư mỗi năm từ năm 2023 đến 2025.
Thông tin này được tiết lộ trong Báo cáo thị trường IT Việt Nam năm 2023 của TopDev, làm nổi bật nhu cầu cấp thiết về nguồn nhân lực chất lượng cao trong lĩnh vực này.
Thách thức Nhân sự IT tại Việt Nam: Thiếu hụt Lập trình viên và Kỹ sư trong bối cảnh Tăng trưởng Công nghệ
Ngành công nghệ thông tin (IT) tại Việt Nam đã và đang tăng trưởng mạnh mẽ, đặc biệt là trong lĩnh vực phát triển phần mềm và dịch vụ kỹ thuật số. Tuy nhiên, theo báo cáo mới nhất của TopDev, một nền tảng chuyên về tuyển dụng trong ngành IT, Việt Nam đang đối mặt với thách thức lớn: thiếu hụt đáng kể nhân sự IT.
Cụ thể, từ năm 2023 đến 2025, nước ta cần thêm từ 150.000 đến 200.000 lập trình viên và kỹ sư IT hàng năm để đáp ứng nhu cầu ngày càng tăng.
Một trong những nguyên nhân chính dẫn đến tình trạng này là sự chênh lệch giữa nhu cầu của thị trường và nguồn cung của nguồn nhân lực IT.
Mặc dù số lượng kỹ sư tốt nghiệp từ các trường đại học hàng năm là đáng kể, với hơn 57.000 người, chỉ có khoảng 30% trong số này đáp ứng được yêu cầu về kỹ năng và chuyên môn thực tế mà các doanh nghiệp cần. Điều này dẫn đến việc 70% nhân sự mới cần phải trải qua các khóa đào tạo bổ sung tại doanh nghiệp, kéo dài từ 3 đến 6 tháng, để làm quen với công việc và môi trường làm việc thực tế.
Trong bối cảnh nhiều công ty công nghệ tăng trưởng mạnh mẽ và cần mở rộng quy mô nhân sự, nhu cầu tuyển dụng nhân sự IT chất lượng cao trở nên bức thiết.
Đặc biệt, ngoài kỹ năng chuyên môn, khả năng ngoại ngữ cũng được các nhà tuyển dụng đặc biệt chú trọng. Tiếng Anh, tiếng Nhật, và tiếng Hàn là ba ngôn ngữ phổ biến nhất, phản ánh nhu cầu hợp tác và làm việc với các đối tác quốc tế, đặc biệt là từ Nhật Bản và Hàn Quốc.
Mức Lương trong Ngành IT: Xu Hướng và Dự Báo cho Tương Lai
Trong bối cảnh thị trường công nghệ thông tin đang phát triển mạnh mẽ, mức lương bình quân của ngành này chỉ tăng nhẹ 0,7% so với năm trước, nhưng vẫn cao hơn hẳn so với các ngành khác. Sự chênh lệch lương ban đầu giữa các vị trí không quá lớn, nhưng sẽ có sự phân hóa rõ rệt sau 2 năm làm việc.
Sau khi tốt nghiệp, nhân sự mới vào ngành IT có mức lương khởi điểm từ 435 – 514 USD/tháng. Mức lương này tăng nhanh chóng sau 2 năm, phản ánh sự tích lũy kiến thức và kinh nghiệm của các lập trình viên. Đến giai đoạn này, hơn 70% nhân sự junior có mức lương 600 – 1.000 USD/tháng.
Ở cấp độ trung cấp, mức lương dao động từ 1.100 – 1.500 USD/tháng cho gần 50% nhân sự, trong khi những người có kinh nghiệm và kỹ năng cao hơn có thể nhận mức lương từ 1.100 – 2.000 USD/tháng. Chỉ khoảng 10% nhân sự cấp cao có mức lương trên 2.500 USD/tháng.
Ngành IT đánh giá cao các kỹ năng công nghệ cơ bản như Java, Python, .Net, C++ & PHP, nhưng cũng chú trọng đến những kỹ năng mới liên quan đến điện toán đám mây, AI, ML và DevOps. Những lĩnh vực này đang nhận được sự đầu tư lớn với mức lương cao hơn do tác động mạnh mẽ của chúng đến thế giới công nghệ hiện đại.
Báo cáo cũng nhấn mạnh, trong tương lai, mức lương trong ngành IT sẽ phụ thuộc nhiều hơn vào kỹ năng cứng và mềm mà lập trình viên sở hữu. Ngoài kỹ năng chuyên môn, các kỹ năng mềm như tư duy phát triển, giao tiếp, và quản lý thời gian sẽ trở nên quan trọng, bên cạnh trình độ ngoại ngữ, để nâng cao giá trị bản thân trong thị trường lao động cạnh tranh.
Nhận định của Trường Việt Nam
Trong bối cảnh thiếu hụt nhân lực IT nghiêm trọng tại Việt Nam, điều này không chỉ thách thức mà còn mở ra cơ hội lớn cho các bạn trẻ đam mê công nghệ. Việc nắm bắt xu hướng và đầu tư vào việc học tập, rèn luyện kỹ năng chuyên môn cũng như kỹ năng mềm là hết sức quan trọng. Chúng ta cần khuyến khích và hỗ trợ sinh viên IT phát triển toàn diện, không chỉ trong lĩnh vực kỹ thuật mà còn cải thiện khả năng ngoại ngữ, giao tiếp và làm việc nhóm. Đây là thời điểm vàng để các bạn trẻ chủ động hướng tới và xác định rõ ràng mục tiêu nghề nghiệp của mình trong ngành IT, góp phần giải quyết tình trạng thiếu hụt nhân lực và đóng góp vào sự phát triển của ngành công nghệ thông tin tại Việt Nam.
Để giải quyết tình trạng thiếu hụt nhân sự IT, cần có sự phối hợp chặt chẽ giữa các trường đại học, doanh nghiệp và chính phủ trong việc đào tạo và phát triển nguồn nhân lực. Một mặt, việc cải thiện chất lượng giáo dục và đào tạo ngành IT cần được ưu tiên, với mục tiêu nâng cao kỹ năng thực tế và ngoại ngữ cho sinh viên. Mặt khác, các doanh nghiệp cần chủ động đầu tư vào các chương trình đào tạo nội bộ, tạo điều kiện cho nhân viên mới hòa nhập và phát triển. Cuối cùng, chính phủ có thể đóng vai trò quan trọng trong việc hỗ trợ và tạo điều kiện thuận lợi cho sự phát triển của ngành IT, thông qua việc cải thiện môi trường kinh doanh và đầu tư vào cơ sở hạ tầng công nghệ.
