Nghị định 116 của Chính phủ vừa ban hành quy định về chính sách hỗ trợ tiền đóng học phí và sinh hoạt phí đối với sinh viên sư phạm từ năm 2021. Theo đó, sinh viên sư phạm cam kết làm trong ngành giáo dục sẽ được hỗ trợ tiền đóng học phí và nhận 3,63 triệu đồng/tháng để chi trả chi phí sinh hoạt trong thời gian học tập tại trường.
Thời gian hỗ trợ tiền đóng học phí và chi phí sinh hoạt được tính theo số tháng thực tế học tập tại trường nhưng không quá 10 tháng/năm học. Kinh phí này được bố trí trong dự toán ngân sách nhà nước hằng năm chi cho giáo dục, đào tạo tại địa phương, bộ, ngành theo các quy định hiện hành. Các trường đào tạo giáo viên có trách nhiệm chi trả tiền hỗ trợ chi phí sinh hoạt cho sinh viên sư phạm thông qua tài khoản tiền gửi của sinh viên tại ngân hàng.
Tuy nhiên, sau 2 năm thực hiện chính sách này, tình trạng sinh viên sư phạm bị nợ sinh hoạt phí đang xảy ra ở nhiều trường, nhiều địa phương.
Theo báo cáo của Bộ Giáo dục và Đào tạo gửi Thủ tướng Chính phủ, nhu cầu kinh phí đến hết năm 2022 là 1.604.628 triệu đồng (hơn 1.604 tỉ đồng), trong khi tổng kinh phí từ ngân sách nhà nước đã giao cho các trường chỉ đáp ứng được 73% nhu cầu. Kinh phí cấp bù học phí và hỗ trợ sinh hoạt phí cho sinh viên sư phạm theo Nghị định 116 còn thiếu là 438.423 triệu đồng (hơn 438 tỉ đồng). Bộ GD-ĐT đã có văn bản đề nghị Bộ Tài chính thẩm định, báo cáo Thủ tướng cấp bổ sung cho các đơn vị, đặc biệt là sinh hoạt phí chi trả cho sinh viên.
Thực tế từ các đơn vị đào tạo, người học liên tục phản ánh về việc nhiều tháng liền không nhận được hỗ trợ sinh hoạt phí. Điều này khiến sinh viên có hoàn cảnh khó khăn khi lựa chọn theo học ngành sư phạm gặp nhiều khó khăn.
Vấn đề này cũng đang tồn tại tại Trường Cao đẳng Sư phạm Trung ương Nha Trang, nhiều sinh viên khóa 2021 và khóa 2022 vẫn chưa nhận được hỗ trợ sinh hoạt phí từ Nghị định 116. Tình trạng này cũng xảy ra ở Trường Đại học Sài Gòn và nhiều trường khác, khiến sinh viên phải đối mặt với khó khăn trong cuộc sống hàng ngày.
Việc trả chậm sinh hoạt phí này do không đủ kinh phí gây ra. Hiệu trưởng Trường Cao đẳng Sư phạm Trung ương Nha Trang đã lý giải rằng trường được cấp kinh phí chậm và đã báo cáo và kiến nghị gửi Bộ GD-ĐT cấp kinh phí theo quy định của Nghị định 116.
Tình trạng này không chỉ xảy ra ở Trường Cao đẳng Sư phạm Trung ương Nha Trang mà còn ở nhiều trường khác trên khắp cả nước. Nhiều sinh viên sư phạm khóa 2021 và khóa 2022 của Trường Đại học Sài Gòn, Trường Đại học Vinh, Trường Đại học Cần Thơ, Trường Đại học Sư phạm Hà Nội, và nhiều trường khác cũng chưa nhận được hỗ trợ sinh hoạt phí từ tháng 5 năm ngoái đến nay.
Để giải quyết vấn đề này, UBND tỉnh Thanh Hóa đã đề nghị Bộ Tài chính và Bộ GD-ĐT báo cáo Thủ tướng xem xét hỗ trợ kinh phí hơn 87,2 tỉ đồng cho sinh viên khóa 2021 và 2022 tại Trường Đại học Hồng Đức và Trường Đại học Văn hóa, Thể thao, Du lịch Thanh Hóa.
Bên cạnh vấn đề về việc chi trả kinh phí, có vấn đề khác nối tiếp là tỉ lệ sinh viên sư phạm được đặt hàng, giao nhiệm vụ chiếm tỷ lệ thấp. Chỉ có khoảng 17,4% sinh viên sư phạm được đặt hàng, giao nhiệm vụ so với tổng số nhập học và 24,3% so với tổng số sinh viên đăng ký hưởng chính sách. Điều này cho thấy cơ chế tham gia đấu thầu, đặt hàng, giao nhiệm vụ chưa được triển khai hiệu quả.
Ngoài ra, Bộ GD-ĐT cũng thông tin rằng số lượng sinh viên đăng ký học giảng đường giáo viên có sự giảm sút đáng kể so với năm trước, chỉ có khoảng 26.183 sinh viên được nhập học trong tổng số gần 82.000 sinh viên đăng ký.
Từ những vấn đề này, Bộ GD-ĐT đã báo cáo đến Chính phủ rằng phương thức thực hiện thông qua đặt hàng, giao nhiệm vụ và đấu thầu đào tạo chưa được triển khai hiệu quả theo quy định của Nghị định 116.
Tình trạng này không chỉ xảy ra ở một số trường mà ở nhiều trường trên cả nước. Rất nhiều sinh viên sư phạm đang phải đối mặt với khó khăn trong việc nhận hỗ trợ tiền sinh hoạt phí từ Nghị định 116. Việc này đã gây ra nhiều tranh cãi và lo lắng cho sinh viên và phụ huynh.
